O Morrazo é unha comarca singular polas súas características poboacionais, cunha elevada densidade (514 hab/Km2) e grande dispersión, así como pola salientable riqueza cultural e natural. Na vertente sur da península, atópanse numerosos xacementos arqueolóxicos, moitos deles declarados Bens de Interese Cultural (B.I.C.), espallados entre os numerosos núcleos de poboación e os espacios naturais dos seus montes e as súas costas. Dende O Regueiriño ata O Facho sucédense importantes castros, mámoas e petroglifos. Tamén, elementos de recoñecido valor artístico, como a Igrexa de San Martiño, ou etnográfico, como as cordelerías, lavadeiros, fontes ou a grande cantidade e variedade de muiños que aproveitaban as augas dos ríos Miñouva, Freixa en Domaio, da Fraga en Meira, ou Bouzós en Coiro. Todo elo compón a identidade cultural e histórica da comarca que temos a obriga de protexer e conservar como legado para as vindeiras xeracións. |
Castro e Conxunto Rupestre de MontealegreXacemento arqueolóxico catalogado como BIC (Ben de Interese Cultural) GA36029024Situado pola estrada C-550 de Cangas a Vilaboa no KM 13,250 coordenadas 8º 40' 10'' de lonxitude O e 42º 17' 40'' de latitude N, sen acadar a cota dos 100m. Polo lado SO, está protexido por un muro que xuntamente cos desniveis do O e N, fan do Castro un lugar verdadeiramente estratéxico. As provisións de auga estaban aseguradas por un regato que pasa ao pé do castro polo S, convertindo a Montealegre nun lugar exemplar para vivir dende os tiempos máis remotos. Montealegre foi excavado por Anton Losada Diéguez en dúas campañas (1925-1926), descubríndose varias casas redondas e ovaladas, e una especie de fogar rectangular de paredes moi longas. Cara o alto apareceron petroglifos. En Montealegre dase material abundante, moedas, fíbulas, etc., que proban suficientemente a súa romanización. Tódolos expertos coinciden na formación deste castro no período prerromano, por mor dos seus instrumentos neolíticos, caracteres da cultura megalítica do Noroeste. |
|
CONXUNTO RUPESTRE DE "BORNA"Xacemento arqueolóxico catalogado como BIC (Ben de Interese Cultural) GA-36029005Na metade da aba do monte situado sobre a praia da Borna, na parroquia de Meira, concello de Moaña, nunha rocha granítica de 12x24 m aprecianse insculturas de figuras romanas esquemáticas, en grupo ou illadas e todas mirando ao conxunto xeral das embarcacións que se atopan na banda inferior da rocha. Hai tamén aredor de 30 sinais cruciformes (tamén consideradas figuras humanas), dentro e fóra das embarcacións.O tema principal do grabado
son as embarcacións. O perfil de 8 delas está trazado nun
arco cóncavo máis ou menos regular, cos seus extremos curvados
cara o exterior nun colo de "cisne".
|
|
TORRE DE MEIRAXacemento Arqueolóxico catalogado BIC (Ben de Interese Cultural) GA-36029029Ubicada a 140 m de altitude, 8º 43' 13'' de lonxitude y 42º 18' 11'' de latitude, na actualidade só permanece a cimentación, xa alterada por excavacións e demolicións furtivas. O material atopado (cerámico, metálico e osos ) encóntrase no museo de Pontevedra.Excavouse en 1976 determinándose composta por un recinto principal de forte sistema constructivo, torre casi cadrada de 5,9 x 7 con paredes de 1,18 m. de espesor , e un patio de armas , protexidos por unha muralla que bordea o cumio do outeiro, e unha segunda muralla paralela á primeira, a 7,25 m.
|
Reconstrucción hipotética |
PETROGLIFO DE TORRE DE MEIRAXacemento arqueolóxico catalogado como BIC (Ben de Interese Cultural) GA-36029008Afloramento granítico de grao medio, inmediato á torre medieval situado a 130 m de altitude, 8º 43' 11'' de lonxitude e 42º 18' 00'' de latitude, na parroquia de Meira, concello de Moaña. A rocha principal é ampla (10x9) e conten trazos rectilíneos, cruciformes simples, cruciformes con peanas e tres motivos de representación da custodia. Ao noroeste noutra rocha do mesmo afloramento atópase un motivo illado. |
|
MONTE
DO CASTRO
Xacemento arqueolóxico catalogado como BIC (Ben de Interese Cultural) GA-36029022 Castro situado na parroquia de San Martiño, concello de Moaña. Ten unha estructura circular concéntrica con coroa de dimensións pequenas (25x26) e ampla terraza que a rodea. Na parte Sur avanza unha segunda terraza ampla que xira cara o Este. Enlaza con terraplén e foxo que corre de Norte a Este. Presenta aterrazamentos e muros de contención na parte Sur e amesetamento no Oeste para viñedos O seu entorno formanno monte en repoboación e a casa rectoral. Hai importantes alteracións por extracción de pedra e aterramentos nos muros da rectoral. |
|
MUÍÑOS Dada a gran dependencia da agricultura da poboación do Morrazo, e aproveitando a gran cantidade de ríos e regatos que existen na comarca, atopamos en toda ela un dos elementos máis característicos da arquitectura do auga, O MUIÑO, empregado fundamentalmente para moer o millo, ainda que se empregaba tamén, en menor medida, para moer trigo e centeo. O Morrazo conta cunha grande cantidade de muíños que forman unha ampla e rica mostra do Patrimonio Etnográfico da Comarca. A pesares de que a meirande parte deles están en mal estado de conservación motivado polo cambio de actividade e costumes dos habitantes do Morrazo, algúns seguen a funcionar e a maior parte deles poderíanse recuperar cunha mínima inversión. Toda esta situación, xa de por sí grave, veríase deteriorada de forma irreversible si se leva a cabo o proxecto da Vía Rápida do Morrazo proposto pola Xunta de Galicia, que incide directamente (destruíndo muíños) ou indirectamente (afectando ao seu entorno), sendo no Concello de Moaña as seguintes afeccións:
|
Ver máis sobre: RELACIÓN DE XACEMENTOS - XACEMENTOS - PETROGLIFOS - MUÍÑOS
Fondo sonoro: "Muiñeira do Morrazo"